Maatschappelijk verantwoord ondernemen?
Ik ben een pas gestarte ondernemer. Ik heb er al vaak over zitten piekeren, maar begrijp niet wat ik me moet voorstellen bij "maatschappelijk verantwoord ondernemen" (ook wel duurzaam ondernemen genoemd), hoe ik maatschappelijk succesvol aan de maatschappij kan deelnemen en toch eerlijk tegen mijn medemensen kan zijn, hoe ik op een maatschappelijk verantwoorde wijze ten koste van anderen beter kan worden, rijk kan worden zonder dat ik mijn rijkdom aan de rest van de samenleving onttrek, of op een milieuvriendelijke manier mee kan helpen het milieu te verpesten. Ik heb al tientallen jaren de zelfde nachtelijke droom. Ik droom dan niet dat ik beroemd word, of van mijn bedrijf met een miljoenen omzet, niet van monsters die mij achterna zitten, en niet van mooie mannen of een geslaagde verhouding met een leuke partner, en ook niet van de hereniging met mijn kinderen en ex. Vannacht had ik die droom weer. Wakker geworden dacht ik: ik voel me in deze wereld niet thuis, ik voel me niet op mijn gemak. Ik voel me niet op mijn gemak bij alle geouwehoer over niks. Ik voel me niet op mijn gemak in deze ratrace, deze arena. Ik voel me niet op mijn gemak als ik zie dat specialisten 150 euro per uur verdienen, ik 20, en studenten nog geen 10, en anderen helemaal niks, terwijl we tevens allemaal "respect" voor elkaar zouden moeten hebben - zoals onze ministerpresident met zoveel nadruk aanbeveelt, en ik me afvraag over wiens normen en waarden hij het heeft. Ik voel me niet op mijn gemak tussen alle machtsverhoudingen, bij al het dweilen met de kraan open, waarbij dweilers aan hun activiteiten aanzien, macht en geld ontlenen. Ik voel me niet op mijn gemak in deze ongelofelijk vijandige wereld waarin over vooruitgang, liefde, wijsheid, intelligentie, vrede en vredesprocessen gepraat wordt - woorden die in mijn ogen net zo betekenisloos zijn als het woord kabouter. Ik voel me niet op mijn gemak bij de verhalen van bestuurders waaruit ik begrijp dat zij denken dat de machtsverhoudingen ooit zullen verdwijnen, bazen geen baas meer zullen zijn en loonslaven geen slaaf, waarin er geen verliezers maar alleen "win-win situaties" zullen zijn. Ik voel me niet op mijn gemak bij de manier waarop ik, volgens alle deskundigen, een succesvol ondernemer kan worden. Ik voel me niet op mijn gemak bij de gedachte dat ik mijn klanten en collega's te slim af moet zijn, dat anderen mij daartoe aanzetten, en dat zij op hun beurt mij te slim af willen zijn. Ik voel me niet op mijn gemak bij alle inspanningen, op sociaal, politiek, financieel en wetenschappelijk terrein, waarmee anderen zo hartstochtelijk bezig zijn en op basis waarvan mij de wet wordt voorgeschreven. Ik voel me niet op mijn gemak bij de niet aflatende stroom - natuurlijk goed bedoelde - raad van een eindeloze stoet deskundigen die ongevraagd over mij wordt uitgestort of door de strot wordt geduwd, en hoe die deskundigen aanbeden worden als goden, meer naarmate zij meer in boeken gestudeerd hebben. Ik voel me niet op mijn gemak bij de talloze eisen die anderen aan mij stellen en bij de ideeën van bestuurders die denken te weten wat goed is voor mij maar die van hun eigen leven een puinhoop maken. Eigenlijk voel ik me heel slecht op mijn gemak bij de manier waarop ik al mijn hele leven leef, een manier van leven waartoe ik door deze maatschappij ben opgevoed en waar anderen mij nog steeds in opvoeden en in mee zuigen, en aangespoord word ten koste van anderen mijn hoofd boven water te houden en waarin anderen dezelfde aansporing krijgen zich tegenover mij en de rest net zo te gedragen. Het is duidelijk dat ik niet zie hoe in die manier van leven het woord "verantwoord" past. Daarom, en ook omdat ik de indruk heb dat in de tijd waarin we leven deze vragen uiterst urgent zijn, ben ik heel benieuwd hoe jullie dat zien.
|