Wat is "professionaliteit"?

[Annedien Hoen]

Mede door de opmerking van Isabelle in een andere thread ("Ik werf ook freelancers en mijn stelregel is dat je de mensen bij wie je werk uit zet moet zien. Komen ze gemotiveerd, professioneel en betrouwbaar over.") ben ik benieuwd wat jullie verstaan onder "professioneel".

Mijn ervaring is dat het een hele interessante (en ook verwarrende) discussie is:

Kan je spreken van een soort algemeen aanvaarde standaard van professionaliteit of moet je er (eigenlijk) van uitgaan dat het een ontzettend subjectief gegeven is dat ruimte geeft voor veel misverstanden in het zakenleven?
Welke rol speelt "communicatie" binnen dit begrip?

[Isabelle]

Ik wil wel een poging wagen Annedien om dat subjectieve wat objectiever te maken:
- spreken met kennis van (mijn) zaken
- goed (naar mij) kunnen luisteren
- verstandige vragen stellen
- goede afspraken kunnen maken
- en die ook nakomen
- open staan voor feedback
- met eigen ideeën durven komen en
- die goed kunnen beargumenteren

Is dat wat? Wie vult aan?

Isa

[Janny ter Meer]

Ik vind dat al een goed begin, Isabelle. Ik zou 'vakkennis bijhouden' willen toevoegen. Dus cursussen volgen, bijeenkomsten over je vakgebied bezoeken, vakliteratuur bijhouden, netwerkbijeenkomsten bezoeken.

[Annedien Hoen]

Oorspronkelijk geplaatst door Isabelle

Ik wil wel een poging wagen Annedien om dat subjectieve wat objectiever te maken:
- spreken met kennis van (mijn) zaken
- goed (naar mij) kunnen luisteren
- verstandige vragen stellen
- goede afspraken kunnen maken
- en die ook nakomen
- open staan voor feedback
- met eigen ideeën durven komen en
- die goed kunnen beargumenteren

Is dat wat? Wie vult aan?

Isa

Dat lijkt me dus juist de 'truuk'; ik denk niet dat je tot een objectieve standaard kunt komen ten aanzien van het begrip 'professionaliteit'.
Ik denk wèl dat je tot een omschrijving kunt komen van een professional met wie goed te werken is. Anderzijds; er zijn ook hele onhebbelijke professionals die nog steeds fantastische dingen opleveren. En hele leuke lieve aardige professionals die de kantjes er vanaf lopen wat betreft hun kwaliteitsniveau.

Voor mij zijn de volgende dingen erg belangrijk als opdrachtgever:
(even in de zij-vorm voor het gemak)

* Vertelt wat ze aan het doen is, waar ze zich bevindt in het proces, legt uit wat er gaat gebeuren
* Doet haar best zich aan te passen aan mijn communicatiestijl, zoals ik dat andersom ook doe
(anders krijg je veel irritatie is mijn ervaring)
* Is eerlijk
* Is consistent
* Laat zich confronteren
* Confronteert mij
* Kent zichzelf

Met confronteren bedoel ik bijvoorbeeld: "Als jij dit niet op tijd aan me aanlevert komt de deadline in gevaar." (Opdrachtnemer confronteert mij)
"Als jij de deadline mist breng je mijn project in gevaar." (Ik confronteer de opdrachtnemer)
Ik vind het ook prettig als een opdrachtnemer mijn minder sterke kanten ondervangt. Wèl aan die details denkt waar ik overheenfiets, of begripvol iets voor een tweede keer uitleg als ik iets vergeten ben.
De opdrachtnemer die zichzelf kent is prettig om mee te werken omdat die geen dingen belooft die ze niet waar kan maken, eerlijk is over beperkingen maar vooral ook over expertise en talenten. Die laat zich ook niet inhuren voor opdrachten die ze niet ten volste kan waarmaken, of is er eerlijk over dat het nieuw terrein is en wat daar de risico's van zijn.

Wat verwachten jullie van een opdrachtnemer?

[JP (één)]

Professionaliteit komt in verschillende elementen naar voren. Essentiele onderdelen zijn volgende mij Ervaring, Vaardigheden en Attitude. Hierin zitten zowel de harde als de softe elementen die professionaliteit (of kennis) kenmerken.
In de genoemde opsommingen staan voorbeelden van deze onderdelen. De harde kant hiervan is over het algemeen wel duidelijk.

Kernwoorden voor de softe kant zijn voor mij dat de opdrachtnemer:

• de opdrachtgever ontzorgt. Je komt dus bijv. niet met nieuwe problemen zonder tegelijkertijd de mogelijke oplossingsrichtingen te benoemen;
• respect toont aan de opdrachtgever. Zoals Annedien ook al aangeeft, heeft ook een opdrachtgever minder sterke kanten. Probeer dat nooit als zijn/haar (voor het gemak in de hij/zij-vorm ) fout en probleem te zien, maar onderzoek hoe je hem/haar kunt helpen. Zelfs als het totaal clasht, vind ik dat de opdrachtnemer zich respectvol uit de opdracht moet terugtrekken.

[Maarten Versteeg]

Hallo Annedien,

Een leuke vraag die mij een tijd geleden ook bezig hield. Voordat ik freelancte, werkte ik in vaste dienst voor een detacheerder. Mijn functienaam was toen 'interim professional'. Wat is dan zo'n zelfbenoemde professional vroeg ik me af. Wat zijn de gedeelde eigenschappen van een professional?

Met een mindmapje heb ik toen mijn idee hierover op een rij gezet en daarna omgezet in word. Ik kwam tot vier elementen. Het vierde punt 'zelfstandigheid' vind ik erg belangrijk als je een zelfstandige professional bent.

Professional

1) effectief zijn = de goede dingen doen
Kennis / vaardigheden / strategisch inzicht / klantfocus / nieuwsgierigheid / vindingrijkheid

2) efficient zijn = de dingen goed doen
Ervaring / handigheid / snelheid van handelen / georganiseerd / opgeruimd zijn / time management / planning.

3) geaccepteerd zijn
samenwerking zoeken / netwerken / collegialiteit / afstemming met opdrachtgever / tijdig feedback geven / openheid over de situatie / aanpassingsvermogen aan cultuur / flexibiliteit in veranderende situatie of veranderende opdracht.

4) zelfstandigheid
Erkenning van eigen verantwoordelijkheid / staan voor je eigen zaak en keuzes / kwetsbaar opstellen / afrekenbaar zijn / afrekenbaarheid accepteren, niet verschuilen / doelen stellen en bijsturen / uit eigen beweging voortgang en resultaten rapporteren / ondernemend zijn / nieuwe kansen zien / besluitvaardigheid.

[Aspon]

Ik doe er nog even wat anders bij.

Profesioneel wil volgens mij ook zeggen dat als je even geen zin hebt, wat moe bent, als het een beetje tegenzit, dat je dan toch in staat bent om goede kwaliteit werk te leveren. Vakbekwaam doorzetten.

Wim

[Petra Megens]

Even terug naar de oorspronkelijke vraagstelling.

Kan je spreken van een soort algemeen aanvaarde standaard van professionaliteit of moet je er (eigenlijk) van uitgaan dat het een ontzettend subjectief gegeven is dat ruimte geeft voor veel misverstanden in het zakenleven?

"Ontzettend subjectief" is dat erg? Blijkbaar, want je gaat ervan uit dat dit "ruimte geeft voor veel misverstanden" (en is dát wel zo erg?).

Welke rol speelt "communicatie" binnen dit begrip?

De hoofdrol, dus. Want zodra je elkaar mis verstaat, of nog niet verstaat, móet je communiceren. De mindmap van Maarten Versteeg spreekt mij bijzonder aan in zijn compacte helderheid, maar tegelijk is hij niet zo veelzeggend, in de zin van: niet concreet ingevuld. En dat kan eigenlijk ook niet als je een standaard wilt. In die zin is een standaard misleidend. We denken dat we het allemaal over hetzelfde hebben, bijvoorbeeld: een tandarts, een rijwielhersteller, een webdeveloper, een moeder (of nee wacht, dat laatste is geen professie) maar dan?

Wanneer is een professional effectief, efficiënt, geaccepteerd en zelfstandig? Je moet de details nog steeds (samen) invullen als je zakendoet. En inderdaad elkaar kunnen en willen confronteren. Wat dat betreft vond ik jouw rijtje, Annedien, in de roos. Heel concreet en werkbaar. Maar dit is jouw lijst van voorwaarden waar een prof aan moet voldoen wil jij met haar kunnen werken.

Mijn conclusie zou zijn dat precies dat hetgeen is wat een prof tot prof maakt: het feit dat wij ermee kunnen werken.
Dus ja, subjectief. Niks mis mee. Lekker blijven communiceren.

Leuke discussie!

[Annedien Hoen]

Maarten,
interessante uitwerking! Ik kan er in meegaan.

Petra,
scherp een laagje hoger gemeta'd deze discussie :-)

Wat mij hierin interesseert is niet zozeer om een standaard te laten ontstaan maar eerder om er achter te komen in hoeverre mensen *denken* dat er een standaard is voor 'professioneel' (namelijk, hun persoonlijke vaak onbewuste opvattingen hierover).
Ik herinner me een online meeting met twee mensen, waarvan een persoon even niet bereikbaar was op haar mobiel. De ander ging toen meteen uit z'n stekker, "want dat was niet professioneel!". Dat zette me aan het denken. Nog los van de constatering dat het een dominante zak hooi betrof uiteraard
Ik kan me ook goed voorstellen (en meen me te herinneren dat hier ook ergens te hebben gelezen) dat je als (beginnend) freelancer als professioneel wordt ervaren en gezien- dan is de vraag dus hoe je dat aanpakt. Zijn daar richtlijnen voor, is dat eigenlijk een kwestie van even in dit topic oogsten? Volgens mij komt het voor een groot deel neer op betrouwbaar zijn en leveren wat je zegt dat je zult leveren. Daar omheen kom je bovendien met een boel dingen weg...toch?

Ik denk dat veel (beginnende) freelancers ook te neurotisch doen over hun 'professionaliteit' trouwens

[Petra Megens]

Volgens mij komt het voor een groot deel neer op betrouwbaar zijn en leveren wat je zegt dat je zult leveren. Daar omheen kom je bovendien met een boel dingen weg...toch?

Ja, dat denk ik ook. En dat 'wegkomen' is, behalve misschien een grijs gebied, voor een deel gewoon ook de speelruimte die je allebei hebt om in te vullen wat je van elkaar verwacht.

Volgens mij is professionaliteit een begrip of zo je wilt 'attribuut' is dat van twee kanten moet worden ingevuld. Trouwens, mij valt op: als ik het woord professional vervang door vakvrouw (m/v), dan wordt het opeens een stuk concreter. Dan klinkt mijn spot ongeveer als: "Ik ben een vakvrouw. Ik produceer advies en coaching en ik ben betrouwbaar. Ik doe wat ik zeg en met mij kunt u werken!"
En da's een mooi begin, vooral als ik het werkelijk meen. Maar ik ben pas een echte vakvrouw als anderen van mij zeggen: "Zij is een vakvrouw. Ze produceert advies en coaching en ze is betrouwbaar. Ze doet wat ze zegt en met haar kun je werken!"

Zijn er richtlijnen? Geen idee. Ik zou zeggen: de perceptie van vakvrouwschap (m/v) moet werkelijk van twee kanten komen. Als alleen anderen beweren dat je een vakmens bent maar zelf denk je er (nog) niet zo over - of andersom, dan ben je het (nog) niet.

Ben benieuwd wat anderen ervan vinden?