VAR WUO + fictief dienstverband + IB

[Jeli]

Na de nodige fora te hebben afgestruind, de beleidsregels LH te hebben doorgenomen en jurisprudentie er op na te hebben geslagen, heb ik nog steeds geen antwoord gevonden op mijn vragen.

Concreet:
Als ik werk met een VAR WUO en de BD komt, na bijvoorbeeld 6 jaar, controleren en stelt zich op het standpunt dat er al die tijd sprake is geweest van een (fictief) dienstverband bij een van de opdrachtgevers, heb ik dan een terugvordering IB te verwachten omdat ik dan met terugwerkende kracht niet meer aan het urencriterium zou voldoen en bijgevolg met terugwerkende kracht het voordeel uit ondernemersfaciliteiten heb terug te betalen?

Naast de criteria in de beleidsregels LH heb ik ook nog de navolgende criteria gevonden die aantonen dat er sprake is van een fictief dienstverband:
- minimaal 2 dagen per week;
- tegen minimaal 40% van het minimumloon;
- langer dan 30 dagen.
Ik meende eerder dat deze criteria van toepassing waren op de thuiswerker, maar op de site van startbedrijf worden deze criteria in het algemeen genoemd.
Wat wordt hier nu verstaan onder "2 dagen"? Betekent dit hetzelfde als minimaal 16 uur, of valt hieronder ook bijvoorbeeld 2 dagen x 3 uur?

Ik ben al ontzettend lang op zoek naar antwoorden op deze vragen en hoop dat iemand op dit (overigens geweldige!) forum mij - overwegend om als zelfstandige aan de slag te gaan - wat meer duidelijkheid kan verschaffen..

[René]

Oorspronkelijk geplaatst door Jeli

Als ik werk met een VAR WUO en de BD komt, na bijvoorbeeld 6 jaar, controleren en stelt zich op het standpunt dat er al die tijd sprake is geweest van een (fictief) dienstverband

Als je een VAR-WUO hebt, en je feitelijke situatie komt overeen met de antwoorden die je hebt gegeven op het VAR-aanvraagformulier, en je hanteert de VAR correct, en je handelt te goeder trouw, dan heb je niets te vrezen.

Naast de criteria in de beleidsregels LH heb ik ook nog de navolgende criteria gevonden

Er zijn geen criteria naast de "Beleidsregels beoordeling dienstbetrekking" van belastingdienst en UWV, bekrachtigd door de staatssecretaris van Financiën. Nou ja, de wet en jurisprudentie natuurlijk, maar niet criteria die je op websites aantreft. Er gaat ook een hoop onzin rond, met name verhalen die dateren van voor de VAR (of om precies te zijn: van voor de wet "uitbreiding rechtsgevolgen VAR") die later worden herkauwd, o.a. door clubs met belangen.

Zo heb ik weleens een angstaanjagend rapport van een groot accountantskantoor gelezen, met tientallen pagina's analyses van de risico's die een opdrachtgever allemaal zou lopen, maar met als conclusie dat hij zich toch vooral aan de regels van de VAR moest houden en dat het dan wel losliep. Ik vermoed dat er heel wat uurtjes gedeclareerd worden voor elke kopie van de template met dat rapport.

[Jeli]

René, bedankt voor je snelle reactie! Fijn om bevestigd te krijgen dat ik in principe niet hoef te rekenen op naheffingen IB.

Ik ben met name bevreesd voor de kwalificatie (fictief) dienstverband en de gevolgen daarvan. Uit de jurisprudentie leid ik af dat de BD al snel kan stellen dat daar sprake van is. Als de tolk voor de IND en de schipper die werkzaamheden verricht voor rederijen bij onderzetting door de BD (even de mening van de rechter daargelaten) al worden verondersteld in (fictief) dienstverband werkzaam te zijn, dan zouden mijn werkzaamheden - ca 2 dagen per week, zonder tijdsbestek dus onbepaalde tijd en dan ook nog eens voor een voormalig werkgever - ook wel als zodanig gekwalificeerd kunnen worden.

Omdat de opdracht nog niet is aanvaard heb ik nu nog de mogelijkheid om mijn werkzaamheden aan te bieden binnen door mij te stellen kaders. Vandaar dat ik op zoek ben naar de mogelijkheden hiertoe, zoveel mogelijk met uitsluiting van onnodige risico's. Als ik met 2 dagen per week het risico zou lopen op duiding fictief dienstverband, maar met 1,5 per week bijv. niet, dan beperk ik mijn werkzaamheden tot 1,5 dag per week.

Uit hetgeen ik gelezen heb over de aanvraag en afgifte van een VAR begrijp ik dat de toetsing van het criterium zelfstandig ondernemer achteraf dieper gaat dan bij de aanvraag VAR, met name op het gebied van het (fictief) dienstverband. Ik leid hieruit af dat het goed mogelijk is dat, ook al werd de aanvraag VAR conform de toekomstige werkelijkheid ingevuld en afgegeven, de BD achteraf na diepgaander onderzoek toch tot de conclusie dienstverband kan komen. Naast de directe consequenties voor de LH en de IB, zou dan bijv. ook, achteraf bezien, de AOV er anders hebben uitgezien voor de ondernemer dan voor de resultaatsgenieter. Navraag in mijn omgeving leert dat een WUO over het algemeen toch wel snel wordt afgegeven en dat veel ZZP-ers en opdrachtgevers met de materie niet bekend zijn. Alhoewel een WUO in principe zekerheid verstrekt aan de opdrachtgever, vraag ik mij echter af in hoeverre de opdrachtnemer hier met goed gevolg een beroep op kan doen. Wanneer is nu het tijdstip te stellen waarop de ondernemer zekerheid krijgt over zijn status en de daaraan gekoppelde gevolgen? Is dat op het moment dat er een definitieve aanslag IB op de mat valt en is dat de reden dat ik niet hoef te vrezen voor een naheffing IB over meerdere jaren?

Om dan ook nog even op de AOV terug te komen, ik vond ook een uitspraak waarbij de verzekeraar met een beroep op dienstverband een uitkering AO terugvorderde (geen verzekerd belang). Op basis van de betreffende omstandigheden faalde dit beroep, maar toch.

Al met al vind ik dat de ruimte die het beleid van de BD haar biedt de ZPP-er de nodige rechtsonzekerheid oplevert.

Ik overweeg nog om de situatie op voorhand voor te leggen aan de inspecteur, maar aan de andere kant zou dit door de BD dan weer uitgelegd kunnen worden als extra aanwijzing voor een (fictief) dienstverband (vergelijk de situatie waarbij een opdrachtgever ingeval van ROW zekerheidshalve LH inhield welke inhouding door de BD werd gekwalificeerd als aanwijzing voor een dienstverband). Misschien is het aanvragen van een startersbezoek in die zin een betere optie?
Of maak ik het mezelf nu allemaal onnodig lastig?

Suggesties, ervaringen of advies zijn van harte welkom!

[René]

Uit de jurisprudentie leid ik af dat de BD al snel kan stellen dat daar sprake van is.

Is dat jurisprudentie van na de wet "uitbreiding rechtsgevolgen VAR" en betreft het gevallen met een geldige VAR-WUO?

zouden mijn werkzaamheden - ca 2 dagen per week, zonder tijdsbestek dus onbepaalde tijd en dan ook nog eens voor een voormalig werkgever - ook wel als zodanig gekwalificeerd kunnen worden.

Cruciaal is daarbij de gezagsgverhouding, een van de lastigste en ongrijpbaarste elementen van de hele beoordeling. Lees bijvoorbeeld de reactie van Wim (Aspon) in deze discussie.

Als ik met 2 dagen per week het risico zou lopen op duiding fictief dienstverband, maar met 1,5 per week bijv. niet

Zo'n simpele regel is er zeker niet. Het gaat om een complexe beoordeling van allerlei feiten en omstandigheden.

Uit hetgeen ik gelezen heb over de aanvraag en afgifte van een VAR begrijp ik dat de toetsing van het criterium zelfstandig ondernemer achteraf dieper gaat dan bij de aanvraag VAR, met name op het gebied van het (fictief) dienstverband.

Dat was voor de "uitbreiding rechtsgevolgen VAR" het geval, maar sindsdien mag je er gewoon van uitgaan dat de VAR-WUO geldt (met de al genoemde voorwaarden).

Theoretisch zijn er altijd nog risico's, omdat alles altijd achteraf gecontroleerd en beoordeeld kan worden. Maar als je zo redeneert, dan kun je ook niet met je auto de snelweg op, omdat hij bij inspectie door de verkeerspolitie weleens als een fiets gezien kan worden.

zou dan bijv. ook, achteraf bezien, de AOV er anders hebben uitgezien voor de ondernemer

Ik denk dat je nu te veel zaken door elkaar haalt. De VAR-WUO betreft slechts het al dan niet moeten inhouden van loonheffing/premies door de opdrachtgever. Jouw aangifte IB en alle bijkomende informatie (waaronder die op de VAR-aanvraag) zijn van invloed op jouw ondernemersstatus voor de inkomstenbelasting. De AOV staat hier weer helemaal los van, lijkt mij.

Alhoewel een WUO in principe zekerheid verstrekt aan de opdrachtgever, vraag ik mij echter af in hoeverre de opdrachtnemer hier met goed gevolg een beroep op kan doen.

Niet. De VAR is een verklaring voor de opdrachtgever, niet voor de opdrachtnemer.

Wanneer is nu het tijdstip te stellen waarop de ondernemer zekerheid krijgt over zijn status en de daaraan gekoppelde gevolgen? Is dat op het moment dat er een definitieve aanslag IB op de mat valt

Inderdaad.

en is dat de reden dat ik niet hoef te vrezen voor een naheffing IB over meerdere jaren?

Dat risico loop je alleen bij fraudeonderzoeken e.d., niet als je te goeder trouw handelt.

Om dan ook nog even op de AOV terug te komen, ik vond ook een uitspraak waarbij de verzekeraar met een beroep op dienstverband een uitkering AO terugvorderde (geen verzekerd belang). Op basis van de betreffende omstandigheden faalde dit beroep, maar toch.

Eerlijkgezegd vind ik dat je je veel te veel zorgen maakt en het allemaal veel te zwaar en ingewikkeld maakt. Als je alle jurisprudentie uitpluist is er altijd wel een verzekeraar te vinden die een bepaalde stelling inneemt. Dat hoeft jou er niet van te weerhouden om normaal te freelancen (zoals honderdduizenden mensen doen). En zoals ook blijkt in dit geval, is er altijd nog de rechter.

Al met al vind ik dat de ruimte die het beleid van de BD haar biedt de ZPP-er de nodige rechtsonzekerheid oplevert.

Dat is nog steeds een punt van zorg (maar veel minder dan voor 2005). Maar het is niet aan beleid van de belastingdienst te wijten. Het zit nu eenmaal verankerd in onze wetgeving, die van oudsher gebouwd is op de tweedeling werkgevers/werknemers, waarin zzp'ers een vreemde eend in de bijt zijn.

Ik overweeg nog om de situatie op voorhand voor te leggen aan de inspecteur

Het lijkt me nergens voor nodig en ik voorspel dat je er niet wijzer van wordt. Voor zover de belastingdienst dienstbetrekkingen beoordeelt, is dat alleen op basis van feiten en omstandigheden achteraf.

Even terug naar de kern. Wat is precies het problematische in jouw situatie? Je gaat voor onbepaalde tijd 2 dagen per week werken voor een oud-werkgever, begrijp ik.

Maar wat is verder je situatie m.b.t. de VAR-criteria? Heb je meerdere opdrachtgevers, doe je investeringen, maak je reclame? etc.

En hoe zit het met die klus? Is er een gezagsverhouding? Wordt hetzelfde werk in loondienst gedaan? Waarom een contract voor onbepaalde tijd? Waarom niet voor een bepaalde klus of periode?

[Jeli]

Beste René,

Dank allereerst weer voor je snelle en uitgebreide reactie. Voor mij is weer het nodige duidelijk geworden en ik geloof dat ik idd veel te veel "beren op de weg" zag v.w.b. de BD.

Ten aanzien van de aangehaalde jurisprudentie heb je helemaal gelijk, het betreffen "oudere" zaken waarin met name de fictieve dienstbetrekking (gezag/persoonlijk/loon) wordt beoordeeld.

Met AOV bedoelde ik eigenlijk dat ik anders zou verzekeren ingeval van dienstbetrekking/ROW als ingeval van ondernemer. Ingeval van dienstbetrekking is er immers al een deel van het inkomen verzekerd en behoeft alleen het ROW deel bijverzekerd te worden. Omdat pas achteraf definitief de status vastgesteld wordt, zal ik toch hebben uit te gaan van de ondernemerssituatie om dan achteraf misschien te moeten concluderen dat dit deels overbodig is geweest. Maar goed, dit is dan verder bijzaak.

Mijn voormalig werkgever betreft een BV. Mijn freelance werkzaamheden zouden voor een deel bestaan uit werkzaamheden voor de BV, voor een ander deel uit werkzaamheden voor een van de vennoten. De uiteindelijk aan de BV bestede uren worden gedeclareerd bij de BV, de uren besteed aan de vennoot aan de vennoot. Ik begreep echter dat de BD dit als één opdrachtgever, de voormalig werkgever, zal zien. De werkzaamheden worden deels ook in loondienst verricht (secretariële ondersteuning), deels zullen deze voor mij bestaan uit inhoudelijk werk aan de hand van dossiers. Deze laatste worden niet in loondienst verricht maar dit is natuurlijk maar net hoe je dat bekijkt. Ik kan het inhoudelijke werk zelf doen door kennis en ervaring en dat ontbreekt er in mijn tak van sport veelal aan. Iemand met voldoende kennis en ervaring zou dit werk op zich ook goed in loondienst kunnen verrichten. De helft van mijn beschikbare tijd zou besteed worden aan deze opdrachtgever(s). Uit voor mij praktische overwegingen (reisafstand) zal op locatie worden gewerkt en op veelal vaste dagen (ivm kinderopvang). Er is geen einddatum. De opdracht eindigt indien de opdrachtgever iemand zou vinden met dezelfde capaciteiten die voor een lager tarief in loondienst zou willen werken.

De overige opdrachtgevers hebben veelal geen personeel in dienst. Voor hen zal ik grotendeels vanuit huis werken.

Verdeling van het aantal beschikbare uren tussen de BV/vennoot en de overige opdrachtgevers ca 50/50.

Ik verwacht ca 3 tot 7 opdrachtgevers in totaal. Ik ben bezig met de tekst voor mijn website en zorg voor visitekaartjes. Of briefpapier echt nodig is, daar beraad ik mij nog over. Investeringen >> € 2.500,00 wel het eerste jaar, daarna zal ik nog wel regelmatig iets te investeren hebben maar niet veel.

Dan de gezagsverhouding. Dat is een lastige. Ik zie geen gezagsverhouding (ik deel zelf mijn werktijden in, zou zonder gevolgen een opdracht kunnen weigeren etc.) maar de BD denkt daar wellicht anders over.

Persoonlijk verrichten?
Ik behoud mij de contractuele vrijheid tot vervanging door een door mij aan te wijzen andere zzp-er en zal hier vermoedelijk ook, maar zeer incidenteel, gebruik van willen maken.

Nu jij even op de stoel van de inspecteur?

[René]

Oorspronkelijk geplaatst door Jeli

Met AOV bedoelde ik eigenlijk dat ik anders zou verzekeren ingeval van dienstbetrekking/ROW als ingeval van ondernemer. Ingeval van dienstbetrekking is er immers al een deel van het inkomen verzekerd en behoeft alleen het ROW deel bijverzekerd te worden.

Ja, daar zit wat in, maar alleen als je een volwaardige dienstbetrekking hebt, waarbij premies werknemersverzekeringen worden ingehouden.

Wat dat betreft geldt: leven is keuzes maken. Het Nederlands stelsel is nu eenmaal niet ingericht op een hybride tussenvorm van ondernemerschap en werknemerschap. Als je kiest voor het ondernemerschap, dan kun je er het beste volledig voor gaan en dienstverbanden vermijden.

Als je in de schemerzone blijft zweven, of parttime onderneemt, zit je altijd met dit soort problemen van de VAR en je AOV.

Ik begreep echter dat de BD dit als één opdrachtgever, de voormalig werkgever, zal zien.

Dat zou kunnen, maar aangezien je aangeeft dat je meer dan 3 opdrachtgevers zult hebben, lijkt het me niet zo belangrijk meer. Dit probleem speelt vooral bij gedetacheerde ict'ers e.d. die in feite meer dan een jaar voor één opdrachtgever werken, en dat proberen te maskeren door via verschillende tussenbureautjes te werken. Dan willen belastingdienst en uwv nog weleens door de kunstmatige meerdere opdrachtgevers heen prikken en stellen dat er slechts één opdrachtgever is.

De werkzaamheden worden deels ook in loondienst verricht (secretariële ondersteuning) [...] Er is geen einddatum. De opdracht eindigt indien de opdrachtgever iemand zou vinden met dezelfde capaciteiten die voor een lager tarief in loondienst zou willen werken.

Eigenlijk zit je er dus als verkapt personeel.

Ach, dat gebeurt weleens. Als je je verder volledig als ondernemer gedraagt, en dit zoveel mogelijk behandelt als een ondernemersopdracht, dan hoeft er niks aan de hand te zijn.

Ik verwacht ca 3 tot 7 opdrachtgevers in totaal.

Hoewel het aantal opdrachtgevers niet op zichzelf bepalend is, wordt in het algemeen aangenomen dat je met 3 of meer opdrachtgevers veilig zit. Als je die ene bv-opdrachtgever niet als 2 hoeft te tellen om totaal op minimaal 3 te komen, dan zit het dus wel snor.

Of briefpapier echt nodig is, daar beraad ik mij nog over.

Doe dat nou maar, want daarmee kom je als ondernemer gelijk veel professioneler over. Zo veel hoeft het niet te kosten. Desnoods ontwerp je zelf iets, dat je uit je eigen printer laat rollen.

Ik zie geen gezagsverhouding (ik deel zelf mijn werktijden in, zou zonder gevolgen een opdracht kunnen weigeren etc.)

Is dat zo? Behandelt die ene opdrachtgever (het bv-verhaal) jou anders dan hij zijn werknemers behandelt?

In de gezagsverhouding zit bij deze ene opdrachtgever je grootste risico. Nou ja, eigenlijk zit het risico vooral bij de opdrachtgever (naheffing loonheffing/premies).

Lang verhaal, maar het komt erop neer dat de VAR ervoor bedoeld is dit probleem op te lossen. Gedraag je zoveel mogelijk als ondernemer, hanteer je VAR-WUO correct, vermijd bij deze ene opdracht zoveel mogelijk de gezagsverhouding, en de kans dat je fiscaal iets overkomt is nihil.