Wie is mijn opdrachtgever

[Niki]

Op de aanvraag voor de VAR komt bij veel vragen het woord opdrachtgever voor. Maar wie is mijn opdrachtgever. Ik heb dit al aan veel mensen en instanties gevraagd, maar krijg verschillende antwoorden.
Stel ik voer een opdracht uit voor een bedrijf A die mij via softwarehuis Atos inzet bij uiteindelijk een grote onderneming als Rabobank. Dit is een fictief voorbeeld, maar wel een heel gebruikelijk traject in freelance IT-land.

Wie is nu mijn opdrachtgever met betrekking tot de vragen in de VAR-aanvraag. Een aantal mogelijkheden is:
A) bedrijf A
B) Atos
C) Rabobank
D) Het project bij de rabobank
E) nog anders

ad A)
Dit is het meest gegeven antwoord. Heel stellig zegt men vaak dat degene aan wie je factureert de opdrachtgever is. Ik factureer aan A en heb bovendien een opdracht tot overeenkomst met A. Als A mijn opdrachtgever is, worden de vragen op de VAR-aanvraag ineens een stuk makkelijker. Verricht u werkzaamheden op locatie bij de opdrachtgever. Nee, ik ben er zelfs nog nooit geweest.

ad B)
Lijkt mij niet, maar je weet maar nooit.

ad C)
Sommige zeggen dat de Rabobank de opdrachtgever is. Ze definieren immers de opdracht die ik moet uitvoeren. Aan wie ik factureer maakt kennelijk niet uit, evenmin als met wie ik het contract heb afgesloten. Dit impliceert ook dat als ik vervolgens via bedrijf A en Atos een opdracht bij Shell uitvoer, dit dus twee opdrachten/opdrachtgevers zijn ondanks het feit dat al mijn facturen aan A zijn gericht.

ad D)
Maar wat nu als mijn internet-project bij de rabobank is afgelopen en zij vervolgens aan mij vragen of ik nog een project wil doen voor hen. Mag je dit tellen als twee opdrachtgevers of is het allemaal Rabobank en dus 1 opdrachtgever. Als het er 2 zijn, dan is de term opdrachtgever dus niet goed en zou de vraag op de VAR-aanvraag eigenlijk moeten luiden: "Hoeveel opdrachten verwacht u dit jaar te gaan doen".

ad E)
Misschien wel de projectleider. Of een bepaalde afdeling binnen Rabobank. Of A en Rabobank samen.

Ik heb dit dus gevraagd aan ervaren freelancers, Juristen, Fiscus en er veel over gelezen. Meestal geeft men vaak heel stellig en snel een antwoord. Maar naar wat doorvragen, wordt men minder stellig en switched naar een ander antwoord. Soms lijkt het wel of je per vraag op de VAR-aanvraag een andere definitie van opdrachtgever moet hanteren. Tenslotte komt men er niet meer uit en eindigt het met een algemeenheid als dat het uiteindelijk gaat om het totaalplaatje, dat het er om gaat dat je je als een ondernemer gedraagt en meer van dat soort open deuren. Echter daarmee kun je de concrete vragen op de VAR-aanvraag niet beantwoorden.

Mijn vraag is dus concreet, wie is mijn opdrachtgever. Ik ben benieuwd of de antwoorden hier ook zo divers blijven. Ik heb bij elk van de opties nog wel een aantal vragen, maar die komen nog wel eens als ik weet wat het antwoord is. Anders wordt het nu wel een heel lang verhaal.

Oja, soms zegt men ook dat dit van mijn contract afhangt. Ok, maar hoe bepaal ik dit dan uit mijn contract?

[Marjan]

In mijn beleving is degene bij wie je de opdracht uitvoert de opdrachtgever. Dat het contract tot stand komt via een bemiddelingsbureau doet daar op zich niet aan af. Als je via dit bemiddelingsbureau vervolgens bij andere opdrachtgevers aan de slag gaat heb je dus meerdere opdrachtgevers.
Dit maakt ook de vraag m.b.t. het percentage opdrachten dat je via bemiddeling doet relevant. Als het bemiddelingsbureau de opdrachtgever zou zijn is er feitelijk geen sprake van bemiddeling. Je zou in dat geval 1 opdrachtgever hebben en 0% via bemiddeling.

M.a.w. als je in een jaar voor 4 verschillende opdrachtgevers werkt maar dit uitsluitend via een bemiddelingsbureau doet heb je inderdaad 4 opdrachtgevers en 100% van je inkomsten via bemiddeling. Overigens kun je dit duidelijk maken door in de overeenkomst van opdracht de opdrachtgever, het bemiddelingsbureau en de opdrachtnemer (jijzelf dus) te benoemen. Dat jouw bemiddelingsbureau er vervolgens nog een bedrijf tussenschuift (Atos) komt mij sowieso vreemd voor. Blijkbaar zijn er nogal wat partijen die een graantje willen meepikken van jouw noeste arbeid.

Let wel: ik zit niet in de ICT en werk zelden met bemiddelingsbureau. Het is heel goed mogelijk dat vakgenoten van je een heel andere mening hebben.

[René]

Hierbij is het verschil tussen bemiddeling en detachering belangrijk.

Als er sprake is van bemiddeling, dan sluit ik me bij Marjan aan.

Maar als er sprake is van detachering, en ik vermoed dat dat het geval is, dan is bedrijf A je opdrachtgever.

De vraag "Verricht u werkzaamheden op locatie bij de opdrachtgever" interpreteer je dan wel heel letterlijk (maar misschien is dat verdedigbaar). De belastingdienst zou het zo kunnen uitleggen dat je de werkzaamheden verricht op een door de opdrachtgever aangewezen locatie i.p.v. op een eigen locatie en dat je daarom "ja" zou moeten antwoorden. Maar goed, je kunt gewoon doen of je neus bloedt en "nee" antwoorden, tenslotte hoef je een vraag niet in je eigen nadeel anders uit te leggen dan wat er staat.

[Niki]

Marian en Rene, bedankt voor jullie reactie. Ik begrijp dat jullie kiezen voor C, zijnde de rabobank als opdrachtgever. Daarmee zijn er veel mensen die mogelijk hiermee de mist in gaan. Want velen hanteren de regel dat de opdrachtgever degene is waar je aan factureert. Later bedacht ik me nog iets. Bij bedrijf A moet je denken aan bedrijven als IT-staffing, Corso, Harvey Nash, etc. Zij zijn altijd degene die om een VAR-verklaring vragen. De rabobank of Shell vragen hier nooit om. Tenminste niet aan mij. Je zou toch zeggen dat de VAR bedoeld is voor je opdrachtgever en dit pleit er dus voor dat A de opdrachtgever is. Dit is niet zo als ik er tegenaan kijk, want ik neig meer naar D. Hier kom ik later nog op terug.

Marian, jij vraagt je af waarom het bemiddelingsbureau er nog een bedrijf tussenschuift. Dat gaat zo. De rabobank heeft iemand nodig. Vaak gaat het om specifieke kennis. Zij vragen vervolgens aan hun preferred suppliers (hofleveranciers) of zij hier iemand voor hebben. Bedrijven als Atos, Sogeti, Logica, Cap Gemini zijn vaak de preferred suppliers en mogen als eerste iemand naar voren schuiven. Als zij ook niet kunnen leveren gaan zij bij een bedrijf als A vragen of zij niemand weten. Zij onderhouden de contacten met de zzp'ers. De reden hiervoor is dat de rabobank geen zin heeft met honderden eenmanszaakjes contracten af te sluiten. Ik heb de keten ook liever korter. Soms lukt dit ook. Als men je al kent bij de Rabobank door een project in het verleden of via andere mensen (soms is de wereld klein) kan het zijn dat ze je rechtstreeks inhuren. Vaak zit er dan nog wel weer een administratiekantoor tussen die het papierwerk regelt.
Dit verhaal wordt ook altijd door A gebruikt om uit te leggen dat zij geen detacherings- of bemiddelingsbureau zijn, maar een "normaal" bedrijf. Al heb ik die argumentatie nooit helemaal goed begrepen.

Hiermee komt ik bij Rene uit. Want hoe kom ik er achter of het detachering, bemiddeling of geen van beide is. De belastingdienst geeft hiervoor een aantal uitgangspunten. Ik geloof 5, waarbij de belangrijkste is of je risico loopt of niet. Maar dan weet ik het nog niet. Want moet ik dan een gewogen gemiddelde gaan bepalen. En hoe bepaal je of er helemaal geen sprake is van bemiddeling of detachering.

Als je voor C kiest, kom je in de knoei wanneer je twee verschillende projecten uitvoert voor de Rabobank. Want ik hoor vaak dat je dit mag zien als twee opdrachtgevers. STel nu dat je een goed project hebt gedraaid bij de rabobank en vervolgens vragen zij of je nog een project wilt doen. Moet ik dan nee verkopen met als enige reden dat ik dat jaar nog een andere opdrachtgever wil hebben. En dat ik volgend jaar weer kan komen omdat de teller dan weer op nul staat. Dit slaat nergens op en daarom denk ik dat op de VAR-aanvraag bij sommige vragen beter gesproken had kunnen worden van opdrachten ipv opdrachtgevers. Hoe zien jullie dit?

En zo komen we er uiteindelijk op uit dat de vragen allemaal uitleg nodig hebben. En dat je dus zelf bij elke vraag moet gaan bedenken wat de belasting er mee zal bedoelen. En omdat iedereen dit anders doet (zelfs bij de belastingdienst), krijg je waarschijnlijk al die onduidelijkheid. Bij veel vragen op de VAR-aanvraag kan ik zowel ja als nee verdedigen en aanvallen. En dan kom je op een punt dat je denkt, we zien het allemaal wel, want ik kom er niet meer uit.

[René]

Oorspronkelijk geplaatst door Niki

Marian en Rene, bedankt voor jullie reactie. Ik begrijp dat jullie kiezen voor C

Eh nee, dat zei ik niet. Bij dit soort inhuurketens in de ict is er meestal gewoon sprake van detachering en is A je opdrachtgever. Je hebt een contract met A, factureert aan A, B is de klant van A etc. en als je dat langs de meetlat van de belastingdienst legt kom je op detachering uit.

STel nu dat je een goed project hebt gedraaid bij de rabobank en vervolgens vragen zij of je nog een project wilt doen. Moet ik dan nee verkopen met als enige reden dat ik dat jaar nog een andere opdrachtgever wil hebben.

Uiteindelijk wel. Je kunt in de ict best een tijdje voor één opdrachtgever werken, maar daar is natuurlijk een grens aan. Dat wil zeggen, niet aan het werken voor die opdrachtgever, maar aan je fiscaal ondernemerschap.

[Niki]

Oorspronkelijk geplaatst door Rene

Eh nee, dat zei ik niet. Bij dit soort inhuurketens in de ict is er meestal gewoon sprake van detachering en is A je opdrachtgever. Je hebt een contract met A, factureert aan A, B is de klant van A etc. en als je dat langs de meetlat van de belastingdienst legt kom je op detachering uit.

Ok, ik zie het ja. Ik had het denk ik te snel gelezen. Je zegt eigenlijk dat meestal A de opdrachtgever is. Ik zal nog eens aan A vragen waarom zij zelf vinden dat ze geen detacheringsbedrijf zijn. Maar dit betekent wel dat als ik een tijdje voor A bij de rabobank wordt gezet en vervolgens een tijdje voor B bij de rabobank wordt gezet, dat ik dit dus als twee opdrachtgevers mag tellen.

Oorspronkelijk geplaatst door Rene

Uiteindelijk wel. Je kunt in de ict best een tijdje voor één opdrachtgever werken, maar daar is natuurlijk een grens aan. Dat wil zeggen, niet aan het werken voor die opdrachtgever, maar aan je fiscaal ondernemerschap.

Ok ook duidelijk. Maar ik hoop dat er nog iemand komt die zegt dat het wel twee opdrachten zijn als je twee verschillende projecten bij de rabobank doet, want er zijn er genoeg die ik spreek die dat beweren. Niet omdat ik jou niet geloof maar omdat ik benieuwd ben wat voor argumenten zij hier dan tegenover stellen.

[René]

Oorspronkelijk geplaatst door Niki

Maar dit betekent wel dat als ik een tijdje voor A bij de rabobank wordt gezet en vervolgens een tijdje voor B bij de rabobank wordt gezet, dat ik dit dus als twee opdrachtgevers mag tellen.

Als dit alleen een administratieve constructie is van samenwerkende bedrijven A en B, dan kan de belastingdienst/uwv daar doorheen prikken.

Je moet ook een beetje kijken naar de bedoeling achter de regels: jij hebt belastingvoordeel en je valt buiten de loonheffing/werknemersverzekeringen als je je daadwerkelijk als ondernemer gedraagt en ondernemingsrisico loopt.

Maar wanneer je alleen voor detacheringsbedrijven werkt en/of wanneer je feitelijk langdurig bij dezelfde eindklant blijft werken en wanneer dat dan ook nog eens verdacht veel op een werknemerssituatie lijkt (full time op locatie, werkgever/werknemer-achtige verhoudingen etc.) dan vindt de overheid dat je eigenlijk gewoon werknemer bent. Zo gek vind ik dat niet.

[Niki]

Oorspronkelijk geplaatst door Rene

Als dit alleen een administratieve constructie is van samenwerkende bedrijven A en B, dan kan de belastingdienst/uwv daar doorheen prikken.

Al eerder zagen we dat via bedrijf A werken voor Philips en de Rabobank slechts één opdrachtgever is. Maar via A en B alleen voor Philips werken is ook één opdrachtgever. Dan zou in mijn geval een opdrachtgever wel eens gedefinieerd kunnen worden als de combinatie van A/Rabobank, welke ik bij de alternatieve opties had staan.
Ik betwijfel trouwens of de belastingdienst ergens doorheen gaat en mag prikken in dit geval. Maar als dit al het geval is, zal dit pas plaatsvinden bij een controle. Maar nu is eigenlijk de vraag hoe we de VAR-aanvraag invullen.

Oorspronkelijk geplaatst door Rene

Je moet ook een beetje kijken naar de bedoeling achter de regels: jij hebt belastingvoordeel en je valt buiten de loonheffing/werknemersverzekeringen als je je daadwerkelijk als ondernemer gedraagt en ondernemingsrisico loopt.

Dit begrijp ik, maar helpt niet bij het aanvragen van de VAR. Want dan kun je alleen concrete antwoorden geven.

Oorspronkelijk geplaatst door Rene

Maar wanneer je alleen voor detacheringsbedrijven werkt en/of wanneer je feitelijk langdurig bij dezelfde eindklant blijft werken en wanneer dat dan ook nog eens verdacht veel op een werknemerssituatie lijkt (full time op locatie, werkgever/werknemer-achtige verhoudingen etc.) dan vindt de overheid dat je eigenlijk gewoon werknemer bent. Zo gek vind ik dat niet.

Dit is eigenlijk een andere discussie en ik ben het er ook niet helemaal mee eens. Vooral in deze tijd blijken de nadelen van het freelancen. Dat geeft niet, want daar heb je voor gekozen. In goede tijden oogsten en in slechte tijden het hoofd boven water houden en creatief zijn. Typisch ondernemerkenmerken, lijkt mij.

[Jan16]

Ik werk ook als zelfstandige in de ICT, en ik weet dat er veel tussenpersonen zijn die bemiddelen voor een opdracht.

Zelf zou ik een bedrijf dat puur gericht is op bemiddelen niet zien als een opdrachtgever.
Maar aan de andere kant, er zijn ICT bedrijven die een opdracht hebben binnen gehaald en die in het kader van de opdracht op zoek zijn naar een specialist. In dat geval zou ik een dergelijk bedrijf, ook al voert het een opdracht uit voor bedrijf A, wel beschouwen als opdrachtgever.

Voor wat betreft je vragen, ik denk dat je het antwoord van de belastingdienst te weten kunt komen als je de toelichting op de electronische aanvraag VAR doorleest.
Hieronder heb ik een paar fragmenten geciteerd die wellicht een antwoord geven op jouw vragen.

Uit de toelichting VAR aanvraag:

"Hoeveel opdrachtgevers verwacht u voor de VAR-werkzaamheden in het jaar waarvoor u de verklaring aanvraagt?
Een opdrachtgever is degene met wie u overeenkomt dat u werkzaamheden voor hem gaat verrichten.
Werkt u via een uitzend- of detacheringsbureau, dan is het uitzend- of detacheringsbureau de opdrachtgever.
Werkt u via een bemiddelingsbureau, dan is de klant voor wie u werkt, de opdrachtgever en niet het bemiddelingsbureau.

Meer opdrachten bij 1 opdrachtgever
Verwacht u in het jaar meerdere opdrachten bij 1 opdrachtgever te hebben, dan is er toch sprake van 1 opdrachtgever. Het maakt daarbij niet uit of het samenhangende of losstaande opdrachten zijn.

Concern en werkmaatschappijen
Werkt u bij een concern voor meerdere werkmaatschappijen, dan kan er sprake zijn van 1 opdrachtgever. Dat is het geval als u uw opdrachten op basis van 1 contract uitvoert voor meerdere werkmaatschappijen.

Verwacht u de VAR-werkzaamheden te verrichten via detachering, uitzending of bemiddeling?
Het belangrijkste verschil tussen bemiddeling aan de ene kant en uitzending of detachering aan de andere kant zit in het risico dat u loopt als de klant niet tevreden is over uw werk.
Als de klant bij bemiddelen ontevreden is en niet wil betalen, dan betekent dit dat u geen geld ontvangt voor uw werk.
Als de klant bij uitzending of detachering niet tevreden is, wordt u wel betaald voor uw werk. Het risico van niet betalen van de klant ligt dan bij het bureau dat u heeft uitgezonden.
Daarnaast zijn er nog een aantal andere verschillen die kunnen wijzen op bemiddelen of op uitzenden of detacheren."

[René]

Oorspronkelijk geplaatst door Niki

maar helpt niet bij het aanvragen van de VAR. Want dan kun je alleen concrete antwoorden geven.

Da's waar. Maar je kunt n.m.m. in redelijkheid als ondernemer niet verwachten dat je via verschillende detacheringsbureaus bij dezelfde eindklant kunt werken, tenzij dat een vooropgezette ontduikingsconstructie is.

Zo'n VAR-brochure kan natuurlijk niet alle gevallen afdekken die je kunt tegenkomen of construeren. Uiteindelijk kan het op het oordeel van de inspecteur en/of de rechter aankomen, dat is nu eenmaal zo.