Wat is "professionaliteit"?

[Maarten Versteeg]

Hallo Annedien,

Een leuke vraag die mij een tijd geleden ook bezig hield. Voordat ik freelancte, werkte ik in vaste dienst voor een detacheerder. Mijn functienaam was toen 'interim professional'. Wat is dan zo'n zelfbenoemde professional vroeg ik me af. Wat zijn de gedeelde eigenschappen van een professional?

Met een mindmapje heb ik toen mijn idee hierover op een rij gezet en daarna omgezet in word. Ik kwam tot vier elementen. Het vierde punt 'zelfstandigheid' vind ik erg belangrijk als je een zelfstandige professional bent.

Professional

1) effectief zijn = de goede dingen doen
Kennis / vaardigheden / strategisch inzicht / klantfocus / nieuwsgierigheid / vindingrijkheid

2) efficient zijn = de dingen goed doen
Ervaring / handigheid / snelheid van handelen / georganiseerd / opgeruimd zijn / time management / planning.

3) geaccepteerd zijn
samenwerking zoeken / netwerken / collegialiteit / afstemming met opdrachtgever / tijdig feedback geven / openheid over de situatie / aanpassingsvermogen aan cultuur / flexibiliteit in veranderende situatie of veranderende opdracht.

4) zelfstandigheid
Erkenning van eigen verantwoordelijkheid / staan voor je eigen zaak en keuzes / kwetsbaar opstellen / afrekenbaar zijn / afrekenbaarheid accepteren, niet verschuilen / doelen stellen en bijsturen / uit eigen beweging voortgang en resultaten rapporteren / ondernemend zijn / nieuwe kansen zien / besluitvaardigheid.

[Aspon]

Ik doe er nog even wat anders bij.

Profesioneel wil volgens mij ook zeggen dat als je even geen zin hebt, wat moe bent, als het een beetje tegenzit, dat je dan toch in staat bent om goede kwaliteit werk te leveren. Vakbekwaam doorzetten.

Wim

[Petra Megens]

Even terug naar de oorspronkelijke vraagstelling.

Kan je spreken van een soort algemeen aanvaarde standaard van professionaliteit of moet je er (eigenlijk) van uitgaan dat het een ontzettend subjectief gegeven is dat ruimte geeft voor veel misverstanden in het zakenleven?

"Ontzettend subjectief" is dat erg? Blijkbaar, want je gaat ervan uit dat dit "ruimte geeft voor veel misverstanden" (en is dát wel zo erg?).

Welke rol speelt "communicatie" binnen dit begrip?

De hoofdrol, dus. Want zodra je elkaar mis verstaat, of nog niet verstaat, móet je communiceren. De mindmap van Maarten Versteeg spreekt mij bijzonder aan in zijn compacte helderheid, maar tegelijk is hij niet zo veelzeggend, in de zin van: niet concreet ingevuld. En dat kan eigenlijk ook niet als je een standaard wilt. In die zin is een standaard misleidend. We denken dat we het allemaal over hetzelfde hebben, bijvoorbeeld: een tandarts, een rijwielhersteller, een webdeveloper, een moeder (of nee wacht, dat laatste is geen professie) maar dan?

Wanneer is een professional effectief, efficiënt, geaccepteerd en zelfstandig? Je moet de details nog steeds (samen) invullen als je zakendoet. En inderdaad elkaar kunnen en willen confronteren. Wat dat betreft vond ik jouw rijtje, Annedien, in de roos. Heel concreet en werkbaar. Maar dit is jouw lijst van voorwaarden waar een prof aan moet voldoen wil jij met haar kunnen werken.

Mijn conclusie zou zijn dat precies dat hetgeen is wat een prof tot prof maakt: het feit dat wij ermee kunnen werken.
Dus ja, subjectief. Niks mis mee. Lekker blijven communiceren.

Leuke discussie!

[Annedien Hoen]

Maarten,
interessante uitwerking! Ik kan er in meegaan.

Petra,
scherp een laagje hoger gemeta'd deze discussie :-)

Wat mij hierin interesseert is niet zozeer om een standaard te laten ontstaan maar eerder om er achter te komen in hoeverre mensen *denken* dat er een standaard is voor 'professioneel' (namelijk, hun persoonlijke vaak onbewuste opvattingen hierover).
Ik herinner me een online meeting met twee mensen, waarvan een persoon even niet bereikbaar was op haar mobiel. De ander ging toen meteen uit z'n stekker, "want dat was niet professioneel!". Dat zette me aan het denken. Nog los van de constatering dat het een dominante zak hooi betrof uiteraard
Ik kan me ook goed voorstellen (en meen me te herinneren dat hier ook ergens te hebben gelezen) dat je als (beginnend) freelancer als professioneel wordt ervaren en gezien- dan is de vraag dus hoe je dat aanpakt. Zijn daar richtlijnen voor, is dat eigenlijk een kwestie van even in dit topic oogsten? Volgens mij komt het voor een groot deel neer op betrouwbaar zijn en leveren wat je zegt dat je zult leveren. Daar omheen kom je bovendien met een boel dingen weg...toch?

Ik denk dat veel (beginnende) freelancers ook te neurotisch doen over hun 'professionaliteit' trouwens

[Petra Megens]

Volgens mij komt het voor een groot deel neer op betrouwbaar zijn en leveren wat je zegt dat je zult leveren. Daar omheen kom je bovendien met een boel dingen weg...toch?

Ja, dat denk ik ook. En dat 'wegkomen' is, behalve misschien een grijs gebied, voor een deel gewoon ook de speelruimte die je allebei hebt om in te vullen wat je van elkaar verwacht.

Volgens mij is professionaliteit een begrip of zo je wilt 'attribuut' is dat van twee kanten moet worden ingevuld. Trouwens, mij valt op: als ik het woord professional vervang door vakvrouw (m/v), dan wordt het opeens een stuk concreter. Dan klinkt mijn spot ongeveer als: "Ik ben een vakvrouw. Ik produceer advies en coaching en ik ben betrouwbaar. Ik doe wat ik zeg en met mij kunt u werken!"
En da's een mooi begin, vooral als ik het werkelijk meen. Maar ik ben pas een echte vakvrouw als anderen van mij zeggen: "Zij is een vakvrouw. Ze produceert advies en coaching en ze is betrouwbaar. Ze doet wat ze zegt en met haar kun je werken!"

Zijn er richtlijnen? Geen idee. Ik zou zeggen: de perceptie van vakvrouwschap (m/v) moet werkelijk van twee kanten komen. Als alleen anderen beweren dat je een vakmens bent maar zelf denk je er (nog) niet zo over - of andersom, dan ben je het (nog) niet.

Ben benieuwd wat anderen ervan vinden?

[Ingeborg]

Leuk dit soort discussies!

Puur taalkundig ben je natuurlijk 'professioneel' op het terrein dat je beroepsmatig doet. Dus dat is lekker objectief

Toch geef ik er in de praktijk ook een veel subjectievere betekenis aan. Voor mij zit iemands 'professionaliteit' in zijn/haar toegevoegde waarde.

Ik doe voor een belangrijk deel mijn eigen administratie en kom daar een heel eind mee omdat het allemaal erg eenvoudig en overzichtelijk is. Maar ik ben blij dat ik met niet alledaagse dingen en voor de finale controle bij een 'professional' terecht kan. Die mij wijst op dingen die ik over het hoofd zie, dingen die ik niet kon weten door even te googlen. Iemand die me behoedt voor misstappen en me kansen helpt zien.

Ik ben geen websitebouwer. Weet wel wat ik mooie websites vind en kan er met een doe-het-zelf-pakket ook best een bouwen. Maar mijn website voor mijn eigen bedrijf laat ik aan een 'professional' over. Die het lukt om wat ik in mijn hoofd heb te vertalen en -heel belangrijk- daar nog iets extra's aan weet toe te voegen.

Ik schrijf, train en geef communicatieadvies. Mijn klanten komen ook bij mij voor toegevoegde waarde, want ze hebben allemaal wel familieleden en kennissen die leuk schrijven, trainen en communiceren

Die toegevoegde waarde hoeft overigens niet voor iedereen hetzelfde te zijn: de ene klant zegt bijvoorbeeld speciaal te kiezen voor mijn stijl van schrijven of training geven, de ander voor mijn specialistische kennis van de gezondheidszorg, een ander voor het feit dat ik niet alleen adviezen kan geven, maar ze ook kan uitvoeren. Weer een ander voor het feit dat ik snel kan achterhalen wat er werkelijk aan de hand is, in plaats van wat er aan de hand lijkt.

Eigenlijk is iemand in mijn ogen professioneel als je achteraf denkt: die is zijn geld dubbel en dwars waard geweest, ook al was hij/zij misschien niet goedkoop.

Door iemand in te schakelen die echt professioneel is kom je vaak een stap verder dan waar je vooraf hoopte uit te komen. Iemands professionaliteit kun je dus meestal pas na afloop of na een eerste eigen ervaring beoordelen. En het moet vooral een begrip zijn dat anderen gebruiken en niet jijzelf.
Tot zover mijn lekker objectieve definitie van 'professioneel'...

[Maarten Versteeg]

Petra en Annedien, jullie zetten me wel aan het denken (waarvoor dank) . Dit zijn ‘mijn’ waarden. Het lijkt me een leuk experiment om voortaan bij de kennismaking met een opdrachtgever expliciet te vragen wat hij/zij verstaat onder de term ‘professional’. Ga ik zeker doen.

Wat ik zelf vaak meemaak is dat een opdrachtgever heel snel tevreden is. Terwijl ik zelf vind dat het nog wel een tandje beter kon. Ik denk dat ik de communicatie en afstemming met de opdrachtgever meestal wel goed doe. Toch blijft er soms iets knagen, en dat zijn dan mijn professionele waarden.

Niet defensief bedoeld: De vier punten die ik noemde zie ik als een soort ‘trekkende krachten’ die met elkaar in evenwicht moeten zijn. Als ik teveel naar mijn opdrachtgever leun, dan dreigt de ondernemer in mezelf in opstand te komen. En als ik teveel de diepte in ga, dan komt de effectiviteit (het grote plaatje) wellicht in gevaar. Er is dus geen standaard recept, maar ik probeer wel te ‘navigeren’.