Vriendendienst of stuur je toch een factuur?

[westerling]

Een goede vriendin van me heeft me gevraagd de content van haar website te verzorgen. Ze ziet het (net als ik) als een zakelijke overeenkomst en wil me er voor betalen.

Het kan ook anders: op een feestje hoorde ik een verhaal van een vriend die een andere vriend, die zelfstandig belastingadviseur is, om belastingadvies had gevraagd. Een paar dagen later vond hij een factuur op zijn deurmat. Die vriendschap is nu aardig bekoeld. Terecht?

Hoe gaan jullie om met verzoeken van familie, vrienden of bekenden?

[Hetty Dalsheim]

Als je vriendin dit zakelijk wil benaderen dan zou ik daarop in gaan en duidelijke afspraken maken en deze dan op papier zetten. Dus hoeveel tijd je gaat besteden aan de opdracht, de prijs, wanneer de betaling gedaan wordt, enz. Volgens mij krijg je dan geen problemen.

Een andere optie is dat zij iets voor jou doet. Dus diensten ruilen. Eén of meerdere gratis etentjes door haar gemaakt, enz. Ik heb maar een voorbeeld bedacht. Misschien heb je zelf ideeën?

[Annedien Hoen]

Ik zou me er gewoon voor laten betalen. Zij voelt zich het prettigst met die transactie, en jij heb er een opdracht bij. Prima deal toch?

Het blijft lastig met 'vriendendiensten'... het is verleidelijk om te doen, maar het kan zakelijk gezien zeer oninteressant zijn. Je gaat minder snel naar een bevriende fietshandel toe en zegt: "Ik zoek een nieuwe fiets maar ik kan je er niet voor betalen", terwijl mensen dat toch met minder schroom doen bij dienstverleners (terwijl je misschien wel iets van 500, 1000 of méér euro gaat 'weggeven'). Omdat je niet fysiek iets uit je winkel weggeeft hecht men er ook op een andere manier waarde aan.

Zomaar een rekening toegestuurd krijgen is natuurlijk een beetje cru. Anderzijds is het ook cru om als vanzelfsprekend te veronderstellen dat als je iemand vraagt zijn beroep uit te oefenen dit vanwege een vriendschappelijke relatie dan maar gratis zou moeten zijn.

[Liesbeth (één)]

Ik sluit me aan bij Annedien.
Het blijft lastig, maar je moet ook zakelijk blijven.
En het is inderdaad ook onredelijk te verwachten dat iemand zomaar werk zonder betaling voor je zou doen. Maar ook zomaar een rekening sturen, terwijl daar geen afspraken over gemaakt zijn is niet erg handig, ik vind zelfs niet professioneel. Volgens mij zou je dan eerst moeten aangeven dat het advies dat je gaat geven een zakelijke dienstverlening is waar een tarief tegenover staat waar je het eerst samen over eens moet worden. En dan heb je open en eerlijk gehandeld. Dan heeft de vrager ook nog de keus om af te haken.

[Liesbeth (één)]

Trouwens; hoe link is het uitvoeren van een opdracht voor je relatie met de betreffende vriend? Stel nou er komt zakelijk een "misser" terwijl je een opdracht voor een vriend uitvoert. Dat kan ook effect hebben op jullie relatie....

[westerling]

Dat klopt, maar het lijkt me dat je dat per opdracht en per persoon moet inschatten.

[Isabelle]

We hebben het nu over een dienst leveren aan een vriend/vriendin. Maar hoe ga je om met het inkopen van een dienst bij een vriend? Ik heb er zowel goede als minder goede ervaringen mee. Lukt het goed om zakelijk de kwaliteit te beoordelen van wat iemand om wie je veel geeft, je levert? Het is heel verleidelijk om de ander die jouw hulp goed kan gebruiken om zakelijk op gang te komen, ook te helpen. Soms kun je niet tevoren inschatten hoe het zal gaan, qua emotioneel (zal wel vrouwending zijn). Een goede oplossing vind ik in elk geval om iemand door te verwijzen naar een opdrachtgever die haar/zijn kwaliteiten goed kan gebruiken. Dan heb je in elk geval zelf die opdrachtgever-relatie niet.

Wie heeft voor zichzelf hier 'regels' in gesteld?

[Annedien Hoen]

Het is allemaal een afweging denk ik. Een keer een vriendendienst is helemaal niet erg, maar als je 25% van je tijd voor niks voor je vrienden aan het werk bent klopt er iets niet. Het helpt ook om tóch voor jezelf bij te houden wat iets "eigenlijk gekost zou hebben". Ik heb daar eens een berekening op losgelaten en ben me eerlijk gezegd rot geschrokken wat ik in het begin van mijn bestaan als freelancer gratis heb weggegeven uit mijn winkeltje. Anderzijds heb ik zo ook een hoop ervaring opgedaan en is mijn portfolio ervan gegroeid, dus is het nog best te verantwoorden.

Ik doe nog altijd wel dingen 'op liefdesbasis' maar heb daar geen beleid in; ik weeg het gewoon af op het moment zelf. Soms wil je ook gewoon op je gevoel af kunnen gaan. En het gebeurt me inmiddels ook steeds vaker dat de mensen die ik destijds hielp mij nu ook helpen en opdrachten aan me gunnen omdat ze zelf als ondernemer inmiddels ook wat 'slagen gemaakt hebben', dus het principe van wederkerigheid werkt op zich ook prima.

Vrienden aanraden bij anderen doe ik alleen als diens product ook echt goed is. En als ik desondanks signalen krijg dat het niet volstaat confronteer ik de vriend (m/v) in kwestie er ook gewoon mee, met de mededeling dat als ze niet naar tevredenheid leveren ik ze ook niet meer door zal verwijzen; het gaat ook om míjn goede reputatie op zo'n moment.
En de ander kan er op dat moment ook van leren. Mensen 'op weg helpen' die iets doen wat ik matig vind kan ik niet, hoe veel ik ook om iemand kan geven. Bovendien loop je de kans mensen valse hoop te geven dan, en dat is zo mogelijk nog minder aangenaam.

[Gerrit]

Het hangt voor mij af van de situatie.
Een vriend die een prive website heeft en hulp nodig heeft, help ik gratis.
Het bouwen van een commerciële site voor een vriend of familielid moet betaald worden.
Ik hanteer een speciaal famile&vrienden tarief (75 % van mijn normale tarief).

[Kootje]

Ik sluit me aan bij Gerrit en Andien, een vriendendienst moet af en toe kunnen maar het hangt af van de situatie. Hoe druk heb je het op dat moment, en hoe leuk vind je het om te doen? Als starter kan het ook wel aantrekkelijk zijn, omdat je dan weer een 'opdrachtgever' erbij hebt. Dan stuur je wel een factuur, maar spreek je vooraf een vriendenprijs af (bijvoorbeeld 50% van je normale tarief, afhankelijk van je relatie). Daar krijg je vaak op termijn meer voor terug heb ik ervaren. Geld kan niet alles uitdrukken!